شکستهای فضایی سال 2011


سرگردانی ماهواره نظامی روس ها
سال 2011 برای صنعت فضایی روس ها آغازی ناخوشایند داشت که تا پایان سال نیز ادامه پیدا کرد، زیرا ماهواره نظامی روس ها با نام Geo-IK 2 نتوانست به مدار مورد نظر خود برسد و پس از پرتاب در تاریخ اول فوریه 2011 دچارنقص فنی شد. قرار بود این ماهواره برای ارتش روسیه از زمین نقشه های سه بعدی تهیه کند اما بروز نقص در تقویت کننده راکت سه مرحله ای منجر به سرگردان شدن این ماهواره در مدار زمین شد.

سرکشی موشک آمریکایی
بدترین حادثه ای که ممکن است برای کشوری رخ دهد این است که یک موشک بالستیک، سلاحی دوربرد که می تواند به فضای مداری زمین راه پیدا کند، از کنترل خارج شود، اتفاقی که در ماه جولای و در هنگام آزمایش موشک غیر مسلح "مینتمن 3" آمریکایی ها رخ داد. این موشک حامل هیچ نوع ماده منفجره نبود اما بروز نقص پس از پرتاب موشک مقامات آمریکایی را بر آن داشتن تا موشک را از راه دور نابود کنند.


هواپیمای فراصوت X-51 A Wayerider نیروی هوایی آمریکا
شکست دیگر نیروی هوایی آمریکا آزمایش هواپیمای فراصوت X-51 A Wayerider بود که به منظور آزمودن فناوری به کار گرفته شده در خودروهای فوق سریع انجام گرفت. این هواپیما در 13 ژوئن بر فراز اقیانوس آرام مورد آزمایش قرار گرفت و پیش از اینکه بتواند موتور مورد آزمایش را روشن کند، دچار نقص فنی شد. قرار بود این موتور پرواز را در سرعت فراصوت تثبیت کند اما نقص فنی مانع از انجام موفقیت آمیز این کار شد.

نقص در راکت "Blue Origin"
صنعت نوپای پروازهای فضایی خصوصی نیز در سال 2011 دچار شکستهایی شد. شرکت آمریکایی Blue Origin که توسط بنیانگذار شرکت آمازون، یعنی "جف بزوس" اداره می شود، پس از نقص فضاپیمای جدید این شرکت دچار سرشکستگی شد. به گفته بزوس، ناپایداری در پرواز باعث شد تیم ایمنی فضاپیما، موتور آن را از کار بیاندازد.


سقوط ماهواره "گلوری"
ماهواره 424 میلیون دلاری آب و هوایی آمریکا در ماه مارچ نتوانست خود را به مدار زمین برساند زیرا بروز نقص در راکت آن مانع از جدا شدن به موقع دماغه تقویت کننده شد. این نقص در ماهواره "گلوری" در چهارم مارچ رخ داد، ماهواره ای که با هدف مطالعه بر روی تعاملات میان انرژی خورشیدی و اتمسفر زمین ساخته شده بود و به صورت ویژه بر روی ذرات معلق در هوا و نقش آنها در آب و هوا تمرکز داشت. اما نقص فنی در راکت ماهواره بر Taurus XL در نهایت منجر به سقوط ماهواره در میان اقیانوس آرام شد. این دومین باری است که راکت Taurus XL دچار نقص فنی می شود.

نقص در ماهواره چینی ها
چینی ها نیز از شکست های فضایی سال 2011 مصون نبودند، زیرا ماهواره آزمایشی آنها نیز در 18 آگوست به دلیل بروز نقص فنی نتوانست خود را به مدار زمین برساند. این ماهواره که SJ-11-04 نام داشت، به همراه راکت 2C به فضا پرتاب شد اما بروز نقص فنی مانع از دسترسی این ماهواره به مدار زمین شد. این شکست سومین شکست چینی ها طی دوره ای هفت روزه بود.

سقوط محموله باری روس ها
برنامه فضایی روسیه در ماه آگوست با شکست های دیگری مواجه شد، کپسول مشهور سایوز روس ها در این ماه به سوی ایستگاه فضایی پرتاب شد تا محموله ای از تجهیزات مورد نیاز را به این ایستگاه انتقال دهد اما در مرحله سوم پرتاب موتور به شکلی غیر منتظره خاموش شد و کپسول به سوی زمین سقوط کرده و در جایی در سیبری با زمین برخورد کرد. بعدها بروز نقص در ژنراتور گازی موتور مرحله سوم عامل این سقوط اعلام شد.


گم شدن کاوشگر فوبوس-گرانت روس ها
آخرین شکست بزرگ فضایی در سال 2011 باز هم به روسها اختصاص دارد، ماموریت روس ها به سوی قمر فوبوس سیاره مریخ با هدف نمونه برداری از بزرگترین قمر مریخی و بازگشت دوباره به زمین با شکست سختی مواجه شد. این کاوشگر 14.5 تنی که در هشتم نوامبر پرتاب شده بود، نتوانست در هنگام ترک کردن مدار زمین موتورهایش را روشن کرده و سفرش به سوی مریخ را آغاز کند. پس از هفته ها تلاش برای برقراری ارتباط با این کاوشگر روسها اعلام کردند فوبوس-گرانت شکست خورده است و اکنون انتظار می رود این کاوشگر که اولین مدارگرد مریخی چینی ها را نیز به همراه دارد، در اوایل ماه ژانویه به زمین سقوط کند.

برگرفته از:ستاد توسعه هوا و فضا

---