ورود شهاب سنگ ها به کره زمين به ندرت اتفاق مي افتد. برخورد يک شهاب سنگ به زمين در روسيه به اين معنا نيست که شهاب سنگ هاي ديگري هم در راه باشد و در آينده نزديک، باز هم شاهد اين پديده باشيم زيرا اين وقايع خيلي به ندرت اتفاق مي افتد. دکتر «بهرام مبشر» کيهان شناس و نماينده سازمان فضايي اتحاديه اروپا در ناسا با بيان اينکه فرود شهاب سنگ ها در برخي موارد قابل پيش بيني و در برخي موارد ديگر غيرقابل پيش بيني است،گفت: «در فاصله چند روز قبل از ورود شهاب سنگ به روسيه، شهاب سنگ بزرگ تر ديگري از نزديکي زمين عبور کرد که هم زمان و هم مدار عبور آن مشخص شده بود.

در ابتدا برخي گمان مي کردند شايد شهاب سنگي که در روسيه فرود آمد، تکه اي جداشده از اين شهاب سنگ بزرگ باشد، اما با تحقيقات بيشتر مشخص شد مسير اين دو جرم با همديگر تفاوت داشت و منشا اين شهاب سنگي که به روسيه برخورد کرد با سيارکي که از کنار زمين گذشت، متفاوت بود.

وي افزود: ورود اين شهاب سنگ ها معمولا هر صد سال يک بار اتفاق مي افتد و دليل آن هم اين است که فضا بسيار وسيع است. از طرف ديگر سياره مشتري، يکي از سياره هاي بسيار بزرگ منظومه خورشيدي ماست. اين سياره جرم بسياري دارد و تمام شهاب سنگ هايي را که به سمت کره زمين مي آيند را از زمين دور مي کند، به بيان ديگر اين سياره ما را از هجوم و تيرباران شهاب سنگ ها در امان نگه مي دارد.



گفتني است از زماني که شهاب سنگي در روسيه به زمين برخورد کرد، موضوع خطرهاي احتمالي و تهديدات زمين در برابر چنين برخوردهايي يک بار ديگر مطرح شد. براي مثال سيارک «آپوفيس» يکي از متهمان اصلي تهديد زمين و نابودي آن است. پيش از اين افراد بسياري پيش بيني کردند اين سيارک در آينده اي نزديک به زمين برخورد مي کند و فاجعه هاي بسياري به بار مي آورد.

طبق پيش بيني هاي اوليه مشخص شد سال ۲۰۲۹ خطر برخورد «آپوفيس» با زمين وجود دارد، اما ارزيابي هاي بعدي نشان داد که در ۱۳آوريل ۲۰۲۹، اين سيارک از فاصله بسيار نزديک از زمين (۳۶ هزار و ۳۵۰کيلومتري) عبور خواهد کرد (ماهواره هاي مخابراتي و تلويزيوني نيز در اين فاصله در مدار زمين مي چرخند) و در سال ۲۰۳۶ اين شهاب سنگ بار ديگر به زمين نزديک مي شود و اين بار احتمال برخورد آن به زمين به شدت افزايش مي يابد.

هرچند احتمال اين برخورد بسيار کم است، اما کاملاصفر نيست چرا که مدار حرکت اجرام و سنگ هاي آسماني ممکن است در اثر تاثيرات نيروهاي گرانشي سيارات تغيير کند. اگر اين سيارک به زمين برخورد کند، شدت برخورد آن به ۸۷۰مگاتن مي رسد. اين شدت ۶۵هزار برابر بمباران اتمي هيروشيماست. با توجه به خطاهاي احتمالي برخورد ديگر اجرم آسماني به زمين، صنعت سينما از جاذبه زياد چنين موضوعاتي استفاده مي کند و فيلم هايي مي سازد که نابودي زمين را به شکل هاي مختلف، به ويژه در اثر رويدادها و برخوردهاي فضايي به تصوير مي کشند. شايد فيلم «۲۰۱۲» نمونه بسيار خوبي براي اينگونه آثار باشد که با فروش قابل توجهي نيز همراه بود. از جمله جديدترين اين فيلم ها مي توان ب ه«ماليخوليا» اثر کارگردان دانمارکي «لارس فون تريه» اشاره کرد که در آن علاوه بر روابط اجتماعي ميان انسان ها، به نابودي زمين در اثر برخورد سياره اي چندين برابر زمين اشاره مي کند.

«فون تريه» خود معتقد است داستان اصلي فيلمش واقعا در مورد پايان دنيا نيست بلکه در مورد ماليخولياي دنياي ذهني افراد است. با اين همه اين نگراني هميشه وجود دارد که با در نظر گرفتن اينکه بسياري از پديده هاي کيهاني قابل پيش بيني يا قابل رصد نيستند، روزي احتمال وقوع چنين رويدادي وجود دارد؟

بهرام مبشر، اخترشناس دانشگاه ريورسايد کاليفرنيا از جمله دانشمنداني است که نسبت به اين نوع از فيلم ها بي تفاوت است. وي با اشاره به ابهامات برخي فيلم هاي تخيلي با موضوع پايان زمين و نابودي آن، گفت: اين فيلم ها آثاري صرفا علمي - تخيلي هستند و من معمولا چنين فيلم هايي را نگاه نمي کنم. مبشر در پاسخ به اين سوال که در آينده اي دور يا نزديک، امکان وقوع رويدادي مشابه با آنچه در اين فيلم ها نشان داده مي شود، (يعني برخورد سياره اي چندين برابر بزرگ تر از زمين به آن)، وجود دارد؟ مي گويد: هيچ سيارک يا ستاره دنباله داري که در آينده اي نزديک، يعني تا چند ميليون سال آينده، با زمين برخورد کرده يا حتي از فاصله اي بسيار نزديک از کنار زمين عبور کند، وجود ندارد.

دکتر مبشر مي گويد: فضا به اندازه اي وسيع و خالي است که احتمال وقوع چنين پديده اي بسيار نادر است، اما غيرممکن نيست. در مقياسي بزرگ تر مي توان گفت که کهکشان آندرومدا يکي از تهديدهاي احتمالي براي آينده زمين است. وي در اين باره مي گويد: «کهکشان آندرومدا با سرعتي برابر ۳۰۰ کيلومتر بر ثانيه در حال نزديک شدن به کهکشان راه شيري، سکونتگاه سياره زمين است. در پي اين رويداد، اين کهکشان طي چندميليارد سال ديگر به راه شيري مي رسد و با آن برخورد مي کند که اين برخورد مي تواند پيامدهايي نيز براي زمين داشته باشد. به گفته دکتر مبشر، آنچه افراد مختلف در فيلم ها به تصوير مي کشند، تخيلي است و هيچ ارتباطي با واقعيت جهان ندارند.

روزنامه شرق

---