در اوایل دهه‌ی 70 و در دوران سازندگی، مسأله‌ی نوسازی ناوگان هوایی به صورت جدی در دولت مطرح شد و لازم بود که در مورد آن تصمیم‌گیری شود. در آن زمان پس از تحقیق و بررسی تصمیم بر این گرفته شد که ساخت هواپیماهای چند نفره تا 20 نفره در داخل کشور و در وزارت صنایع صورت گیرد. همچنین قرار شد هواپیماهای حدود 50 نفره نیز از طریق انتقال تکنولوژی و در وزارت دفاع ساخته شود.به دنبال انتخاب نوع هواپیما مناقصه‌ای بین 9 شرکت گذاشته شد که اسپانیا، اوکراین، روسیه و چین آن را بیشتر دنبال کردند. اسپانیایی‌ها قراردادی هم بستند، اما به دلیل اینکه موتورشان آمریکایی و یا کانادایی بود قرارداد لغو شد. نهایتاً هم بین روسیه و اوکراین، شرکت آنتونف از کشور اوکراین مناقصه را برد.

بلاخره در سال 1375 شرکت هواپیماسازی آنتونوف قراردادی را با شرکت هواپیماسازی هسا ایران امضا کرد که به موجب آن اجازه‌نامه تولید این هواپیما در ایران و در استان اصفهان تحت نام ایران-۱۴۰ فراز صادر شد که در ان زمان (سال 1375) این هواپیما در مرحله تکمیل طراحی و تولید اولین نمونه‌های آزمایشی قرار داشت.میزان مشارکت ایران در ساخت این هواپیما، دریافت مدارک طراحی و تولید و امتیاز به مقدار صد در صد و اجرای عمق عملی ساخت در حدود 70% تعیین گشت. البته کارگروه عقد قرارداد اعلام داشتند که ساخت 70 درصدی صرفاً به علت رعایت مسائل اقتصادی و صرفه و صلاح کشور بوده و هسا هر زمان اراده نماید می‌تواند صد در صد هواپیما را تولید نماید.

علی‌رغم انعقاد قرارداد در سال 1375 به علت تأخیر در تکمیل مراحل طراحی و تست نمونه‌های اولیه و اخذ گواهینامه‌ی تایپِ این هواپیما از طرف اکراین، و عدم تأمین اعتبارات کافی برای آماده نمودن تأسیسات و خرید تجهیزات مورد نیاز توسط دولت ایران، عملاً اولین فروند هواپیمای تولیدی هسا در سال 1379 از خط تولید خارج گردید. در سال‌های 1379 تا 1383 به علت کاهش شدید قیمت نفت و عدم پرداخت اعتبارات مورد نیاز، پروژه با بی‌مهری روبرو گردید و هسا نتوانست سیستم‌های این هواپیما (موتور، ‌سیستم‌ها و اویونیک) که بیش از 60 %‌ قیمت هواپیما را تشکیل می‌دهد، تهیه نماید و در نتیجه تولید مستمر و قابل اعتماد برقرار نگردید و در نتیجه قراردادهای فروش قابل توجهی با مشتریان منعقد نگردید.مدیران هسا معتقدند به علت اینکه برای اولین بار تولید هواپیمای مسافربری در ایران انجام می‌گرفت، هیچ کدام از ساختارهای قانونی و تجاری آن مانند نحوه‌ی بیمه کردن و نرخ بیمه، نحوه‌ی تأمین اعتبارات بانکی و سود مشارکت، نحوه‌ی ثبت هواپیما و گرفتن تضمین‌های لازم بانکی و ده‌ها مسائل قانونی دیگر در ایران شکل نگرفته بود و هنوز نیز برطرف نشده است.

با روی کار آمدن دولت نهم عنایت بیشتری به این پروژه شد و بخشی از بدهی‌های پروژه بخشوده و اعتباراتی جهت خرید این هواپیما برای خطوط هوایی کشور تخصیص داده شد و پروژه از سال 86 دوباره فعال گردید.

اما در کمتر از یک سال بعد، سانحه‌ی سقوط این هواپیما در 27 بهمن 1387 و رکود اقتصادی سال 88 باعث شد تا این پروژه دوباره وارد رکود گردد.

در حال حاضر شرکتهای هواپیمایی ایران ایرتورز و هواپیمایی سفیران از این هواپیما جهت حمل مسافر استفاده می‌کنند. یعرب بدر، وزیر حمل و نقل سوریه نیز در پاییز سال ۱۳۸۸ درخواستی برای خرید این هواپیما از ایران مطرح کرد.

بودجه‌ی اختصاص یافته

هزینه‌ی ساخت هر فروند هواپیمای ایران 140 حدود 5 میلیون دلار ارزان‌تر از قیمت خرید مشابه خارجی برآورد شده بود.

معاون برنامه‌های آینده‌ی شرکت هواپیماسازی ایران، هزینه‌ی ساخت هر فروند هواپیمای ایران 140 را 14 میلیون دلار اعلام کرد و گفت: این در حالی است که هواپیمایی با امکانات مشـابه و حتی کمتر از ایـران 140 در حـوزه‌ی بین‌الملـل بـا قیمتی بین 17 تـا 19 میلیون دلار خریداری می‌شود.

بنا بر اعلام سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، دولت برای ساخت هواپیمای "ایران 140" تا قبل از سال 1383 حدود 200 میلیارد و 960 میلیون ریال اعتبار در نظر گرفته است.

سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی با اشاره به این که دولت در سال 1383 و 1384 نیز برای هر سال 25 میلیارد ریال به طرح ساخت هواپیمای"ایران 140" در نظر گرفته است، تصریح می‌کند: با توجه به اتمام پروژه در سال 84، دولت دیگر از سال 1385 به بعد به ساخت این نوع هواپیما اعتبار اختصاص نخواهد داد.

ظاهراً تا پیش از روی کار آمدن سید محمد علیزاده، مدیر عامل فعلی شرکت هسا، این شرکت هیچ سفارشی برای خرید هواپیما دریافت نکرده بود. در سال 86 علیزاده شرکت هواپیمایی ایران ایرتور را متقاعد به سفارش خرید 10 فروند هواپیمای ایران 140 کرد. همچنین در همین سال، نیروی انتظامی نیز به خرید این هواپیما هدایت شد.

در همین زمان قرار شد خط تولید ایران 140 شتاب گیرد و سالانه 10 الی 12 فروند از این هواپیما تولید شود. این مسأله به حدی برای مدیران صنعت هوایی مهم بود که رئیس دولت نهم در زمان تبلیغات انتخاباتی سال 88 نیز به تولید 10 فروند هواپیما در سال اشاره کرد. اما سقوط سال 87 به یکباره همه چیز را به هم ریخت و تولید این هواپیما زیر سؤال رفت. حتی مدیر عامل ایران ایرتور بعدهـا اعلام کرد وضعیت قرارداد خرید نامشخص است و تا زمانی که سازمان هواپیمایی کشور ایمنی این هواپیما را تأیید نکند، این شرکت حاضر به تحویل گرفتن هواپیماها نیست.

سوانح

27 بهمن 87 هواپیمای مسافربری ایران ۱۴۰ در حوالی فرودگاه شاهین شهر اصفهان سقوط کرد و تمامی پنج سرنشین هواپیما جان باختند. سانحه سقوط هواپیمای مسافربری ایران ۱۴۰ هنگامی رخ داد که خلبانان یکی از شرکت‏های هواپیمایی شامل یک استاد خلبان و ۴ خلبان در حال آموزش، در حال گذراندن آموزش‌های تایپ (نوع) این هواپیمای دوموتوره جهت ورود به ناوگان این شرکت وبوده‌اند و پس از چند بار اجرای عملیات نشست و برخاست در ساعت 16سقوط کرد.

۲. ۲۴ دسامبر ۲۰۰۵، یک هواپیمای آنتونوف-۱۴۰ خطوط هواپیمایی جمهوری آذربایجان با ۲۳ مسافر در سواحل دریای خزر سرنگون شد و تمامی مسافران آن کشته شدند.

۳. ۲۳ دسامبر ۲۰۰۲، سرنگونی هواپیمای آنتونوف-۱۴۰ در نزدیکی اردستان باعث مرگ شماری از کارشناسان هوافضای اوکراینی و روسی که برای گشایش خط تولید نمونه مشابه به ایران می‌آمدند شد.😢


مشخصات عمومی

خدمه: ۲ نفر
گنجایش: ۹ متر مکعب+۵۲ نفر
طول: ۲۲٫۶ متر (۷۴ فیت)
پهنای بال: ۲۴٫۵ متر (۸۰ فیت)
ارتفاع: ۸٫۲ متر (۲۶ فیت)
بال: مساحت ۵۱ متر مربع (۵۴۸٫۶۷ فیت مربع)
وزن خالی: ۱۲٫۸۱۰ کیلوگرم (۲۸٫۱۸۲ پوند)
وزن بارگیری: ۶۰۰۰ کیلوگرم (۱۳۲۳۰٫۴۳ پوند)
بیشینه وزن برخاست: ۱۹٬۱۵۰ کیلوگرم (۴۲٬۱۳۰ پوند)
پیشرانه: ۲ عدد× کیمو تی‌وی۳-۱۱۷ توربوفن, ۲۴۶۶ اسب بخار (۱۸۳۸ كیلووات) هرکدام
عملکرد

سرعت بیشینه: ۵۷۵ کیلومتر بر ساعت (۳۵۷٫۳ مایل بر ساعت) ۳۱۵ گره هوایی
سرعت پیمایش: ۴۶۰ کیلومتر بر ساعت (۲۹۰ مایل بر ساعت) ۲۵۰ گره هوایی
برد: ۱۳۸۰ كیلومتر بر ساعت (۸۶۰ مایل)
برد ترابری: ۳۶۸۰ كیلومتر (۲۲۹۰ مایل)
سقف پروازی: ۷۶۰۰ متر (۲۵٬۰۰۰ فیت)
نرخ اوج‌گیری: ۶٫۸۳ متر بر ثانیه (۱٫۳۴ فیت بر دقیقه)
به نظر من در کشور ما برنامه های هر گونه ساخت هواپیما یا هر چیز دیگری به خاطر بعضی جریانات و کنار گذاشته شدن بسیاری از افراد که عمدتا افراد لایقی هستند و بالعکس مدیرت افراد نالایق فقط در حد یک تبلیغات پر سر و صدا باقی میماند و انچه باقی میماند چیزی جز سرافکندگی و فنا شدن بودجه های کلان مملکتی نیست.

اگر این مشکل اساسی مدیریت حل شود به نظر من با ظرفیت فعلی کشور عزیزمان به راحتی میتوانیم هواپیمایی بومی حتی با ظرفیت 100 نفر بسازیم . [oldman]