زماني که در سال 1318، عفت تجارتچي به عنوان اولين خلبان زن ايراني با هواپيماي شخصي پرواز کرد، شايد آمده بود راه را براي ديگر خلبانان زن باز کند تا بدون توجه به معيارهاي جنسيتي، بتوانند به عنوان کاپيتان پرواز کند.کاپيتان مريم بخشي، صاحب صداي يکي از دو زني بوده که مسافران ايرلاين هاي ايراني تاکنون از داخل کابين خلبان شنيده اند; با همان صدا مي گويد، ايرلاين ها براي جذب خلبان آزمون مي گذارند، اما زنان، علي رغم کسب نمرات بالا، جذب نمي شوند.

وي مي افزايد، ايرلاين هاي داخلي ديد خوبي به خلبانان زن ندارند و پرواز آن ها نياز به فرهنگ سازي بيشتري دارد.در عين حال، دبير انجمن شرکت هاي هواپيمايي ابراز عقيده مي کند که زنان خلبان بهتر است به جاي پرواز، به وظايف فطري خود بپردازند!به گفته مهدي علي ياري، خلباني در ايران دشوار و با استرس زيادي همراه است و فرهنگ کشور اقتضا مي کند زن ها بيشتر به وظايف فطري خود بپردازند.دبير انجمن شرکت هاي هواپيمايي مي گويد، ايرلاين هاي داخلي به دلايل شغلي و فرهنگي، تمايلي به جذب خلبانان زن ندارند: "شرايط زندگي زنان مانند بارداري، به طور طبيعي آنها را محدود مي کند.اين در حالي است که کاپيتان بخشي چنين مواردي را بيشتر نوعي بهانه جويي براي عدم جذب خلبانان زن مي داند.

وي مي گويد: مگر خلبانان زن چند بار در زندگي وضع حمل مي کنند؟ آنهم در شرايطي که مردان خلبان نيز در دوره کاري خود بار ها از مرخصي استفاده مي کنند.در هر صورت، طبق قانون، خلبانان زن هم مثل مردان مي توانند هدايت هواپيما را در دست گيرند.معاون سازمان هواپيمايي کشوري در اين زمينه اظهار مي کند که از نظر سازمان هواپيمايي کشوري، استخدام و پرواز خلبانان زن منعي ندارد و گواهينامه خلباني براي تمام فارغ التحصيلان، اعم از زن و مرد، صادر مي شود.عليرضا منظري اضافه مي کند که درنهايت، اين ايرلاين ها هستند که دست به گزينش خلبان مي زنند.به گفته وي، در برابر پرواز خلبانان زن مقاومت رواني وجود دارد و برخي فکر مي کنند زنان نمي توانند به عنوان کاپيتان پرواز کنند; هرچند که خلبانان زن در مواردي قابل تر از مردان هستند.

يکي از کارشناسان پرواز نيز ابراز عقيده مي کند که ناموفق بودن زنان خلبان در تست هاي روانشناسي پرواز، دليل عدم تمايل ايرلاين ها به جذب خلبانان زن است.محمد بشارتي مي گويد: خلبان ها بايد قدرت تصميم گيري بالا و واکنش سريع داشته باشند; اما زنان چندان در اين کار موفق نيستند.وي مي افزايد: باتوجه به اينکه بازار مناسبي براي خلبانان زن وجود ندارد بيشتر آنها براي پرواز با هواپيماهاي شخصي و تفريحي آموزش مي بينند.اين در حالي است که رييس پژوهشکده استاندارد و حقوق دانشکده هوا و فضا با تاکيد بر آنکه خلباني نياز به دقت بالايي دارد، دقت و ظرافت زنان در انجام امور را بيشتر از مردان مي داند.

رييس پژوهشکده استاندارد و حقوق دانشکده هوا و فضا معتقد است زنان خلبان به دليل نداشتن تجربه لازم هنوز نتوانسته اند جايگاه خود را در خطوط هوايي کشور پيدا کنند.هر کاپيتان مسافربري بايد حداقل بالايي 7، 8 سال تجربه کاري داشته باشد و زنان با توجه به آنکه تازه شروع به کار کرده اند تجربه پروازي لازم را ندارند.وي افزود: خلبانان بعد از دريافت گواهينامه حمل و نقل هوايي حداقل 5سال بايد به عنوان کمک خلبان پرواز کنند تا بتوانند هدايت هواپيما را در دست گيرند.گل رو مي گويد، زنان کمبودي براي انجام وظايف خلباني ندارند و با توجه به دقت و حساسيت بيشتر مي توانند بهتر از خلبانان مرد عمل کنند.

ايرلاين ها تمايلي به استفاده از خلبان زن ندارند

منع قانوني براي پرواز خلبان هاي زن وجود ندارد اما ايرلاين ها ترجيح مي دهند به دلايل فيزيولوژيک، کمتر از خلبان زن استفاده کنند.عليرضا بحيرايي کارشناس استاندارد پرواز در اين خصوص مي گويد: 5 سال پيش، حدود 50 درصد کمک خلبان هاي دنيا، زن بودند اما اين نسبت به 30 درصد کاهش يافته است.به گفته وي در حال حاضر، دو خلبان زن در شرکت هاي هواپيمايي آسمان و ايران اير، پرواز مي کنند.گفتني است در سال 1318، عفت تجارتچي، اولين خلبان زن ايراني بوده که با هواپيماي شخصي پرواز مي کرده است.اين کارشناس پرواز مي گويد: با توجه به عدم تمايل ايرلاين ها به استفاده از خلبانان زن، آموزشگاه هاي خلباني به دانشجويان زن اعلام مي کنند که بازار کار مناسبي براي آنها وجود ندارد.

بحيرايي تعداد خلبانان بي کار را حدود 300 نفر عنوان کرد که 10 نفر آنها زن هستند.در شرکت هواپيمايي کاسپين نيز هيچ خلبان زني وجود ندارد.اصغر رزاقي - مديرعامل شرکت هواپيمايي کاسپين- به ايسنا مي گويد، خلباني شغلي مردانه و مشکل است; هرچند تاکيد مي کند که با توجه به اينکه موانع قانوني و شرعي براي استفاده از خلبان زن وجود ندارد، ايرلاين ها مي توانند از آن ها استفاده کنند.رزاقي با اشاره به بي ميلي ايرلاين هاي داخلي به جذب خلبانان زن، مي گويد: ايرلاين ها خلبان با تجربه را نمي گذارند از خلبان بي تجربه استفاده کنند.مساله اي که گل رو نيز به آن اشاره مي کند و مي گويد: زنان خلبان به دليل نداشتن تجربه لازم هنوز نتوانسته اند جايگاه خود را در خطوط هوايي کشور پيدا کنند.اما گذشته از تجربه پروازي به عنوان يکي از ويژگي هاي مهم خلبانان ايرلاين ها، به اعتقاد مديرعامل شرکت هواپيمايي ايران ايرتور، خلبانان مرد بر خلبانان زن اولويت دارند.مهدي صادقي مي گويد که با توجه به ويژگي هايي چون حساسيت و جسارت در اين حرفه، ايرلاين ها بيشتر از خلبانان مرد استفاده مي کنند.

به گفته وي، در ايران زمينه براي پرواز خلبانان زن وجود نداشته و تنها درصد کمي از زنان متقاضي اين کار هستند.در حال حاضر حدود پنج، شش خلبان زن وجود دارد و نزديک به 20 نفر نيز در حال طي دوره هاي آموزشي هستند; آن هم در وضعيتي که به دليل خارج شدن آموزش خلباني از کنکور سراسري و محدود شدن آن به آموزشگاه هاي آزاد، هر کدام به طور متوسط ، براي طي دوره خلباني مبلغي در حدود 30 ميليون تومان هزينه مي کنند; در شرايطي که با دريافت گواهينامه پرواز نيز در داخل کشور بازار کار ندارند.به گفته دبير انجمن شرکت هاي هواپيمايي، تجربه و نگاه واقع بينانه نشان مي دهد که پرواز خلبانان زن در ايران چندان ميسر نشده است.

علي ياري مي گويد: يک زن را در جمع وسيع مردان به راحتي نمي توان به کار گرفت. سميرا نوروزي يکي از زناني است که گواهينامه خلباني خود را از فيليپين دريافت کرده و در آزمون سازمان هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران نيز قبول شده است، اما اکثر شرکت هاي هواپيمايي کشور حاضر به استفاده از وي در کادر پروازي نيست.

وي مي گويد: علي رغم اينکه مدارک بنده هيچ نقصي ندارد، به عنوان کمک خلبان از بنده استفاده نمي شود.نوروزي با اشاره به اينکه در ايران زنان و مردان در اکثر مشاغل همپاي هم فعاليت مي کنند نسبت به اينکه در صنعت هوانوردي از زنان به عنوان خلبان يا کمک خلبان استفاده نمي شود ابراز گله کرد.وي تاکيد مي کند اگر قرار است از زنان در اين زمينه بهره گرفته نشود چرا اساسا اين افراد مورد آموزش قرار مي گيرند.

---

منبع خبر رو ذکر کنید لطفاً!

---