یادم میآید وقتی دبستان میرفتم روزی برای گردش علمی ما را به رصدخانه برده و در آن فضای تاریک به ما ستارهها و سیارههایی که توسط منجمان تهیه، شبیهسازی و طراحی شده بود، را نشان میدادند.
این حس بار دیگر بعد از حدود یک ربع قرن تکرار شد و نمیدانم چرا وقتی وارد مرکز كنترل پرواز شدم به یکباره یاد آن روزهايي افتادم که قرار بود منظومه شمسی را به ما نشان دهند که چطور حرکت کرده و هر عضو آن در کجا قرار گرفتهاست.
و حالا قلب تپنده هوانوردي کشور را شاهد بودم، مركز حياتي كه ضربان خود را بهمنظور هدايت ایمن هواپیماها و چينش منظم ستارگان سربي بر پهنه آبي آسمان مانیتور تنظیم کرده و هر لحظه در هیجانی وصف ناپذیر ضربانش بیشتر و بیشتر میشود
اينجا كنترلرهاي ترافيك هوايي تمام حواس خود را به مانیتوری دوختهاند که در مقابلشان قرار دارد، مانیتوری با صفحه مشکی و ستارگانی به رنگ ارغوانی و مسيرهايي مملو از هواپيما كه با سرعتي بسيار در حال حركت هستند.منظومهیي دوار که در لحظه ورود با آرامشي عظيم تو را پذیرا ميشود
در اين هنگام است که ویژه بودن آن را متوجه میشوی و در مییابی، تفاوت بین این آدمهای سختکوش و همکاران بیادعایی که بهقول خودشان تنها وظیفه اشان را انجام میدهند.
كنترلرهاي ترافيك هوايي، چشمان هميشه بيدار این مرکز، تغييرات لحظهیي و مداوم صفحات رادار را زير نظر دارند و با استفاده از تكنيكهاي خاص مرتبط، هواپيماها را در آسمان هدايت ميكنند و برای خلبانها مشخص میکنند كه به كدام سمت گردش كنند، اوج بگيرند، فرود آيند و سرعتشان را زياد يا كم كنند تا كوچكترين خللي در هیچ پروازی پيش نيايد و تمامي پروازها به سلامت بلند شده و به زمین نشینند.
سکوت وصف ناپذیری در فضای مرکز حاکم است سکوتی از جنس دقت و سرعت...
اینجا مرکز كنترل پرواز است، مرکزی که در ابتدای ورود، ابراهیم مرادی رئیس مرکز کنترل فضای کشور توضیحاتی را راجع به آن ارائه و در ادامه، فعالیتهای کارشناسان و متخصصان اين مرکز را تشریح و ما را با شکل فیزیکی مرکز آشنا کرد.
زمانی که به همراه رئیس مرکز وارد قلب همیشه تپنده مديريت فضای کشور شدیم، با چهرهی گشادهی مجید مهدوی زفرقندی كنترلر و معلم رادار مرکز كنترل پرواز روبرو شدیم. تمامی فعالیتها را زیر نظر دارد و با دست دوستی که بر شانه همكاران كنترلر خود میگذارد برقراری یک پرواز ایمن را برای خلبانان پروازها آرزو میکند.
زفرقندی از فضای کار میگوید: «اینجا 7 سکتور(بخش) دارد بهطوریکه سکتور یک، پروازهای شمالغرب کشور؛ سکتور دوم، غرب کشور؛ سکتور سوم، جنوبغرب؛ سکتور چهارم، جنوب کشور؛ سکتور 5 جنوبشرق؛ سکتور ششم، شرق؛ و در آخر سکتور هفتم شمال شرق کشور را پوشش راداری میدهند. البته با توجه به افزايش چشمگير پروازهاي عبوري دو سكتور ديگر در شرايط پرترافيك به تعداد فوق افزوده شده و بار كاري سكتورهاي يك و چهار مركز به دو بخش تقسيم ميشود.
وی با بیان اینکه کل آسمان نيلگون كشور در این مرکز به 7 قسمت تقسیم شده است، گفت: در این 7 قسمت، مديريت و نظارت بر پروازهاي داخلي و همچنین پروازهای بینالمللی و عبوري از فضاي كشورمان و تدابير لازم برای برقراری یک پرواز ایمن صورت میپذيرد.
زفرقندی از افزایش حجم کاری به دلیل بار ترافیک پروازهای عبوری طی یک ماه گذشته خبر داد و افزود: این روزها حجم پروازهای عبوری از فضای کشورمان به شدت افزایش یافته و تلاش شبانهروزي كنترلرهاي ترافيك هوايي اين مركز بهمنظور هدايت ايمن پروازها ادامه دارد.
هنگامی که با کنترلر رادار مشغول صحبت و شنیدن توضیحاتی درباره کارکرد این مرکز بودیم، حسين جعفری خرمی معاون مرکز کنترل پرواز هم که ما را در این بازدید همراهی میکرد. او نیز درباره افزایش تعداد پروازهای عبوری طی این یک ماهه اظهار داشت: با توجه به اتفاقات ناگواري که در فضای کشور اوکراین روي داد و همچنین ناامن شدن فضای کشور عراق، ایکائو فضای کشور مقدسمان را امنترین فضاي منطقه جهت عبور و مرور پروازها اعلام و خواستار پذيرش اين پروازها از سوي ایران شد که خوشبختانه با موافقت مدیران صنعت هوانوردی كشور این پروازها در كمال سلامت از آسمان کشورمان تردد میکنند.
وی تصریح میکند: در حال حاضر شاهد افزايش 100 درصدی پروازهای عبوری از فضای کشور هستيم بهطوریکه در طول شبانهروز تعداد 920 پرواز عبوری از فضاي كشورمان استفاده ميكنند و اميدواريم با ارايه سرویس خوب به اين پروازها در آینده نیز شاهد استفاده اين پروازها از فضای کشورمان باشیم.
جعفری اظهار خرسندي میکند: وجود كارشناسان و متخصصان مجرب در مركز كنترل فضاي كشور عامل بسيار مهمي در موفقيت مديريت كنترل ترافيك هوايي در چالشهاي پيش رو بوده و اين مهم ميتواند بر نقش ممتاز ايران در حوزه حملونقل هوايي منطقه بيافزايد.
در ادامه این گزارش دوباره به سراغ زفرقندی رفتیم. گویا حرفهای بسیاری برای گفتن دارد. وی با اشاره به تحريمهاي صورت گرفته از طرف كشورهاي غربي در فروش سيستمهاي راداري و نظارتي روز دنيا، به ظرفيتهاي بالقوه نيروي جوان و متخصص در مركز كنترل اشاره كرد و گفت: به حول و قوه الهي عليرغم تمامي كاستيها، عملكرد مثبت همكاران ما در مركز كنترل فضاي كشور، اخذ نمره عالي و عنوان فضاي امن منطقه از سازمان هواپيمايي جهاني را به دنبال داشته که تداوم اين موضوع و برقراری پروازهاي ایمن در آسمان کشور نیازمند بروزرسانی سیستمهای نظارتي این مرکز و برنامهريزي جهت نيل به اين مهم است.
بدون شک صحبت از مرکزی که تمامی اضطرابها را تنها برای عوامل پشت صحنه خود و لذت پرواز را براي مسافران به همراه دارد بسيار سخت است، چراکه وقتی در صندلي يك هواپيماي در حال پرواز بر فراز يكي از شهرهاي بزرگ و پرجمعيت تكيه دادهايد و آسمان را خالي، آرام و بيسر و صدا ميبينید و بیخبر از همه تلاشها برای رسیدن به مقصد لحظه شماری میکنید، آیا تاكنون فکر کردهاید هستند افرادی که برای رسیدن ما به مقصد چه تلاشی میکنند تا مبادا آسیبی به ما برسد؟
شركت فرودگاه هاي كشور
PC Flight Simulation Geek Since 1998