پس از به خدمت درآمدن هواپیمای مسافربری جت توپولف 104  در 1956 و پیشرفت های سریع تکنولوژی طراحی و ساخت موتورهای جت ، در 1964 " وزارت هوانوردی غیر نظامی شوروی"(سابق) فعالیتهایی را آغاز کرد تا جانشین مناسبی برای این هواپیما های توربوپراپ ایلیوشین - 18  و آنتونوف -10  فراهم کند . به دلیل طولانی بودن طراحی و توسعه یک هواپیمای جت در مقایسه با هواپیمای ملخ دار حکومت سوسیالیستی به دنبال ساخت یک هواپیمای مناسب برای تعویض هواپیماهای پیش گفته بود ! در صورتی که قبلا خواستار سه نوع هواپیمای میان برد شده بودند ، هواپیمای جت مورد نظر شامل جا به جایی 150 تا 160 نفر مسافر در یک محدوده 3200 تا 3500 کیلومتری با سرعت کروز 950 کیلومتر بر ساعت بود و از بین سه دفتر طراحی توپولف ، ایلیوشین ، آنتونوف ، در پایان آندره توپولف مامور اجرای طرح شد و او هم سرگی یگر را به سمت مدیریت طراحی منصوب کرد .

اولین پیش نمونه توپولف 154 در سوم اکتبر 1968 پرواز کرد . هرچند نمای بیرونی این هواپیما به بوئینگ 727 شباهت داشت طراحان روسی هرگونه کپی برداری را از طرح آمریکایی ها رد کردند !
اولین گروه نه فروندی 154 در 1970 عرضه و در سال بعد به خدمت گرفته شدند . تا پایان خط تولید این هواپیما 1024 فروند تولید شد .
در 1974 یکی از مراکز تحقیقاتی شوروی (سابق) پس از اجرای آزمایشات استاتیکی و دینامیکی اعلام کرد که عمر ایمن بالهای 154 فقط حدود یک چهارم 30000 ساعت پروازی پیش بینی شده اولیه است . و دلیل آن جنس آلیاژ های استفاده شده می باشد که عملکرد استاتیکی مناسب ولی عملکرد دینامیکی نا مناسبی دارد . بنابراین بال جدیدی طراحی ، و بالهای حدود 120 توپولف 154 تعویض شد ! که این اقدام در یک نظام اقتصادی آزاد می توانست شرکت سازنده را ورشکسته کند !

سه موتور ، مدل‌های مختلف هواپیمای توپولف گوناگون می‌باشد که شامل موتور Kuznetsov برای مدل Tu-۱۵۴ اولیه، نمونه بهینه سازی شده آن در مدل Tu-۱۵۴A با قدرت موتور بالاتر و تحمل وزن بیشتر بهنگام بلند شدن و باز هم افزایش قدرت در Tu-۱۵۴B جهت تحمل وزن بیشتر هنگام بلند شدن و همچنین Tu-۱۵۴S نمونه هواپیمای باری ‏Tu-۱۵۴B می‌باشد.

Tu-۱۵۴M که اولین پرواز خود را در سال ۱۹۸۲ انجام داده تحولی بزرگ‌تر در عرصه ساخت هواپیماهای توپولف به حساب می‌آمد که با موتورهای قابل اطمینان Soloviev نسبت به نمونه‌های قبلی بسیار اقتصادی تر و سریعتر بود.

۳۲۵ فروند مدل Tu-۱۵۴M تولید شده . در ایران شرکت‌های هواپیمائی ایران ایرتور، ماهان، تابان، آریا، کیش ایر و هواپیمایی کاسپین از مدل Tu-۱۵۴M این هواپیما استفاده میکردند اما تا تاریخ 1389/11/10 فقط شرکتهای ایران ایرتور - کاسپین - کیش ایر- تابان کاربر این هواپیما بودند که پس از این تاریخ این هواپیما در ایران زمینگیر شدند.



مشخصات فنی Tu-۱۵۴M

ابعاد :
بیشترین وزن سوخت : 39750 کیلوگرم
بیشترین وزن برخاستن : 100000 کیلوگرم
بیشترین وزن فرود : 80000 کیلوگرم


عملکرد پروازی :
بیشترین سرعت کروز : 513 نات
بیشترین ارتفاع کروز : 39000 فوت
برد پروازی : 2019 ناتیکال مایل = 3740 کیلومتر

خدمه پرواز :
سه نفر خدمه در کابین
دونفر خلبان و یک نفر مهندس پرواز
پنج نفر خدمه کابین با امکان حضور یک نفر ناوبر

ظرفیت حمل مسافر :
اقتصادی : 180 نفر
توریستی : 164 نفر



سوانح توپولف-۱۵۴ در ایران

در تاریخ ۵ بهمن ۱۳۸۸ (۲۵ ژانویه ۲۰۱۰ ) یک هواپیما توپولوف ۱۵۴ با ۱۵۷ مسافر و ۱۳ خدمه متعلق به هواپیمایی تابان در فرودگاه شهید هاشمی نژاد مشهد فرود آمد ولی دچار آتش سوزی شد.داخل هواپیما و موتورها به کل سوخته و بال سمت راست و دم و چرخ هواپیما به علت این آتش سوزی جدا شده اند. این حادثه ۴۲ مصدوم داشته و کسی در آن کشته نشده.

در ظهر روز چهارشنبه ۲۴ تیر ۱۳۸۸ نیز یک فروند هواپیمای مسافربری از نوع توپولف تی یو-۱۵۴ متعلق به شرکت هواپیمایی کاسپین که عازم ارمنستان بود دقایقی پس از بلند شدن از فرودگاه امام خمینی تهران در در ۱۲ کیلومتری جنوب قزوین بین منطقه فارسیان و جنت آباد در بخش مرکزی قزوین سقوط کرد که منجر به کشته شدن تمامی ۱۶۹ سرنشین (مسافر و خدمه)این هواپیما شد.

۱۰ شهریور ۱۳۸۵ (۱ سپتامبر ۲۰۰۶): سقوط هواپیمای توپولف تی یو-۱۵۴ شرکت ایران ایرتور در فرودگاه مشهد. این هواپیما در مسیر بندر عباس-مشهد در حال حرکت بود. این هواپیما حامل ۱۴۸ مسافر بود. در این حادثه ۲۸ نفر کشته و ۵۰ نفر زخمی شدند.

۲۳ بهمن ۱۳۸۰ (۱۲ فوریه ۲۰۰۲): هواپیمای توپولف 154 شرکت ایران ایرتور در نزدیکی خرم‌آباد با کوه برخورد کرد و ۱۱۹ نفر کشته شدند.

۱۹ بهمن ۱۳۷۱ (۸ فوریه ۱۹۹۳): هواپیمای توپولف ۱۵۴ شرکت ایران ایرتور با یک هواپیمای سوخو-۲۴ متعلق به نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران در نزدیکی تهران برخورد کرد. در این حادثه ۱۳۴ نفر کشته شدند.


"هرگونه کپی برداری با ذکر منبع (ایرانسیم) بلامانع می باشد "

---

حالا که کار به اینجا رسید،ویدیوی توپولف 154 M از start up تا take off رو خدمتتون تقدیم میکنم!

دانلود ویدیو 

۲۳ بهمن ۱۳۸۰ (۱۲ فوریه ۲۰۰۲): هواپیمای توپولف 154 شرکت ایران ایرتور در نزدیکی خرم‌آباد با کوه برخورد کرد و ۱۱۹ نفر کشته شدند.

این پرواز خرم آباد رو شنیده بودم،تأکید میکنم شنیده بودم که شب قبل،مشهد به تهران بوده که دچار EMG برای از دست دادن موتور شده!نمیدونم حالا؟!
کلاً بعد از سوانح ،حرف و حدیث و شایعات گل میکنه![approve]

---

چون شب قبل موتور از دست داده...فرداش خورده به کوه؟

---

چون شب قبل موتور از دست داده...فرداش خورده به کوه؟

خداییش من بی تقصیرم![blackhee]
نه،یعنی اینکه یه همچین نقیصه ای داشته و برای چک نبردنش!
تازه یه چیز دیگه هم شنیده بودم،اینکه این هواپیما ارتفاع سنج نداشته!!!!!!!!!😲 😲 😲 [amazed] [amazed] 😕 😕 😕 😁 😁 [blackhee] [blackhee] 😂 😂 😂 😝 😝 😝 [mocking] [mocking] [mocking]
البته عرض کردم خدمتتون که اینها شنیده ها و شایعات بودند! کلاً در کشور ما،هر اتفاقی ،شایعات و ... هایی رو در پی داره!
خنده دار تر اینکه چند روزی که سانحه 707 ساها در مهرآباد روی بورس بود ،میگفتن این هواپیماها (707 ها) تا چند وقت پیش افق مصنوعی و ارتفاع سنج نداشتند و تازه براشون نصب شده!!! یعنی من اینو میفهمم که تا قبل از نصب این دوتا ، یکی از خلبانها کلشو میکرده بیرون الله میداده،یا اینکه یه سنگ رو از اون بالا پرت میکردن پایین و منتظر پژواکش میموندن تا طبق فرمول محاسبه ی ارتفاع کنن!یا شاید هم مثل دریانوردان کهن،یه طناف[blackhee] رو مینداختن پایین،تا وقتی که بخوره زمین،بعدش اونو متر میکنن!👏
برای افق مصنوعی هم ،احتمالاً یه لیوان آب میذاشتن ، که با تغییر زاویه آب مثلاً بفهمن که بــــــعــــــله پیچیدن![blackhee]

---

چون شب قبل موتور از دست داده...فرداش خورده به کوه؟

خداییش من بی تقصیرم![blackhee]
نه،یعنی اینکه یه همچین نقیصه ای داشته و برای چک نبردنش!
تازه یه چیز دیگه هم شنیده بودم،اینکه این هواپیما ارتفاع سنج نداشته!!!!!!!!!😲 😲 😲 [amazed] [amazed] 😕 😕 😕 😁 😁 [blackhee] [blackhee] 😂 😂 😂 😝 😝 😝 [mocking] [mocking] [mocking]
البته عرض کردم خدمتتون که اینها شنیده ها و شایعات بودند! کلاً در کشور ما،هر اتفاقی ،شایعات و ... هایی رو در پی داره!
خنده دار تر اینکه چند روزی که سانحه 707 ساها در مهرآباد روی بورس بود ،میگفتن این هواپیماها (707 ها) تا چند وقت پیش افق مصنوعی و ارتفاع سنج نداشتند و تازه براشون نصب شده!!! یعنی من اینو میفهمم که تا قبل از نصب این دوتا ، یکی از خلبانها کلشو میکرده بیرون الله میداده،یا اینکه یه سنگ رو از اون بالا پرت میکردن پایین و منتظر پژواکش میموندن تا طبق فرمول محاسبه ی ارتفاع کنن!یا شاید هم مثل دریانوردان کهن،یه طناف[blackhee] رو مینداختن پایین،تا وقتی که بخوره زمین،بعدش اونو متر میکنن!👏
برای افق مصنوعی هم ،احتمالاً یه لیوان آب میذاشتن ، که با تغییر زاویه آب مثلاً بفهمن که بــــــعــــــله پیچیدن![blackhee]

کاپیتان شما دیگه چرا؟؟؟؟ 707 بدبخت که حداقل 3تا ارتفاع سنج داره با 3تا سیستم مستقل یعنی هر 3تا از کار افتاده بوده!!!!! و خلبان بازم پرواز میکرده!!!!!!! 😢 ، درسته انتقاد خوبه ولی نه دیگه اینجوری، شما هم لطف کن اگه از موضوعی مطمئن نیستی اینجا عنوان نکن چون ناسلامتی اینجا یه سایت علمی هست نه فکاهی 😕 [amazed]